In Irak dringt het leger steeds verder Mosul binnen, een bolwerk van Islamitische Staat (IS). In een heroverd stadsdeel stuitten archeologen op een Assyrisch paleis uit 600 voor Christus.

Voor de IS-militanten in Mosul ziet het er slecht uit. Het Iraakse leger verovert steeds meer terrein en heeft de stad bijna omsingeld. Ook sneuvelden er duizenden IS-jihadisten bij de verdediging van de stad. Abu Bakr al-Baghdadi, leider van de terreurgroep, zou de stad zijn ontvlucht en zich nu ergens in de woestijn bevinden.

Na hevige gevechten bevrijdde het Iraakse leger afgelopen maand delen van Oost-Mosul, waar ook de heuvel Nebi Yunus ligt, een heiligdom met voorheen een moskee. Yunus – oftewel Jonas – is zowel in het jodendom als in het christendom en de islam een profeet. Volgens de overlevering leefde Jonas in de achtste eeuw voor Christus. Hij is vooral bekend door het bijbelverhaal waarin hij drie dagen overleefde in de buik van een walvis.

In 2014 blies IS het heiligdom op de Nebi Yunus op. Het salafistische IS hanteert strikte regels voor visuele uitingen: het afbeelden van mensen, dieren en andere levende wezens is verboden. In het heiligdom zou tegen deze regels zijn ‘gezondigd’. Daarnaast willen salafisten leven zoals de eerste moslims – de Salaf – die talloze tombes vernietigden. IS imiteert deze handelingen.

Na de herovering door het Iraakse leger keerden archeologen terug naar de heuvel. Onder het puin ontdekten zij een tunnelstelsel uitgegraven door IS. Waarschijnlijk zocht de terreurgroep naar historisch erfgoed om te verkopen op de zwarte markt.

In de tunnels troffen de archeologen veel relikwieën aan uit de tijd van het Assyrische Rijk (2000-609 v. Chr.). Een van de tunnels leidt naar een niet eerder ontdekt en vrijwel onaangetast paleis, ruim 2.600 jaar geleden gebouwd. Volgens de archeologen gaat het om het paleis van de Assyrische koning Sennacherib, die leefde van 705-681 v. Chr.

De archeologen vrezen dat de tunnels op instorten staan en hebben de hulp ingeschakeld van werelderfgoedorganisatie UNESCO. Deze maand houdt UNESCO een spoedvergadering in Parijs over het Assyrische paleis.