Tijd om deze ‘sociaal wenselijke wurging’ af te zweren?

Je ziet ze misschien niet meer zo vaak als vroeger, maar nog steeds zijn er heel veel mensen die bijna dagelijks een stropdas dragen. En geloof het of niet, maar er is al behoorlijk wat onderzoek gedaan naar de potentiële nadelige effecten van dit mode-item. Zo hebben wetenschappers bijvoorbeeld uitgezocht of de stropdas rond de nek van een arts een bron van ziekteverwekkende bacteriën is (dat bleek wel mee te vallen). En ook is er al uitgezocht welke impact de stropdas op de oogdruk heeft (dat viel dan weer een beetje tegen; wie de stropdas strak aantrekt, blijkt zijn oogdruk enigszins op te voeren). En nu is er een nieuw onderzoek verschenen waarin de stropdas een hoofdrol heeft. De onderzoeksvraag? Wat doet de stropdas met de bloedtoevoer richting het brein?

Experiment
Duitse onderzoekers zetten een experiment op om die vraag te kunnen beantwoorden. Ze verzamelden dertig gezonde, jonge mannelijke proefpersonen. Alle mannen kregen een nette blouse met knoopjes aan. Daarna werden ze onderverdeeld in twee groepen van vijftien personen. De ene groep kreeg naast zo’n nette blouse ook een stropdas met een Windsor-knoop aangereikt. De andere groep niet (dit was de controlegroep). Vervolgens ondergingen alle mannen – dus ook de mannen in de controlegroep – drie MRI-scans. In het geval van de mannen met stropdas ging dat als volgt. Eerst ondergingen ze een MRI-scan terwijl het bovenste knoopje van de blouse open was en de stropdas losjes rond de nek zat. Daarna ondergingen ze nog zo’n scan, maar nu met alle knoopjes dicht en de stropdas strak rond de nek. Tijdens de derde MRI-scan werden de knoopjes weer losgemaakt en de stropdas ook wat losser getrokken. De controlegroep onderging gewoon drie keer een MRI-scan, zonder stropdas.

Uit de scans bleek dat de bloedtoevoer sterk beïnvloed werd door de stropdas. Op het moment dat deze strak rond de nek zat, nam de bloedtoevoer richting het brein gemiddeld met zo’n 7,5% af (ten opzichte van de situatie waarin de stropdas los zat). Bij vijf proefpersonen nam de bloedtoevoer zelfs meer dan 10% af. Bij de controlegroep veranderde er weinig.

“Het lijkt erop dat het dragen van een stropdas leidt tot een beperking in de CBF (cerebral blood flow, red.),” zo schrijven de onderzoekers in hun paper. Het komt waarschijnlijk doordat de stropdas – wanneer deze mooi strak zit – de bloedvaten nauwer maakt. Wat ons natuurlijk direct brengt bij de vraag: is dat erg? Of, zoals de onderzoekers het in de titel van hun paper treffend verwoorden: Should you stop wearing neckties? (Zou je moeten stoppen met het dragen van stropdassen?). Op dit moment is er geen reden om aan te nemen dat je jezelf met het dragen van een stropdas – door de onderzoekers heel dramatisch aangeduid als ‘sociaal wenselijke wurging’ – geweld aan doet. De waargenomen afname is namelijk geen reden voor paniek. Tenminste: niet als je – net als de proefpersonen – verder gezond bent. Het wordt mogelijk anders als je een zware roker bent of een vaatziekte hebt. Dan kan het effect van een stropdas op de bloedtoevoer naar het brein namelijk anders zijn, zo schrijven de onderzoekers. Vervolgonderzoek onder verschillende patiënten zal dan ook uit moeten wijzen welke “klinische waarde” de resultaten hebben.

Tot die vervolgonderzoeken zijn afgerond, kun je dan ook rustig een stropdas dragen. Trek ‘m alleen – gewoon, voor de zekerheid – niet al te strak aan.