Suzan (26) werd voor tienduizenden euro's opgelicht door haar eigen moeder. "Mijn moeder heeft jarenlang het DUO-studieleengeld verbrast dat ik en mijn broer kregen. Waar het naartoe is gegaan? Het is een groot raadsel." Nu leeft Suzan met schulden. "Ik wil niet jaren alleen maar afbetalen."
Je moeder. Het is de persoon die je het meest zou moeten vertrouwen in je leven, maar dat geldt niet voor de Tilburgse Suzan. "Mijn moeder heeft mij en ons gezin veel verdriet aangedaan", zegt ze. "Maar ze is en blijft mijn moeder. Daarom wil ik niet te veel op haar persoonlijke situatie ingaan."
Ruim vijf jaar geleden kwamen Suzan, haar broer Gijs en vader erachter dat hun moeder jarenlang hun geld verduisterde. "Mijn vader stond in 2015 bij de opticien een bril af te rekenen. Het lukte niet, zijn saldo was ontoereikend. Hij snapte er niets van."
Eenmaal thuis ging er een beerput open. "Mijn moeder deed voor ons gezin de administratie. Dat was een afspraak tussen mijn ouders. Zij hadden een en/of-rekening, hun enige. Mijn vader ontdekte dat de hele rekening leeg was. Ook het leen- en studiegeld dat DUO iedere maand stortte op de rekening van mij en mijn broer, bleek verdwenen. En dat terwijl wij ervan uitgingen dat het veilig was weggezet."
Suzan ging in 2011 aan het hbo studeren. Commerciële economie. "Aan het begin van mijn studie is afgesproken dat mijn studielening van DUO naar mijn ouders overgemaakt zou worden. In mijn geval was dat zo'n 600 euro per maand. Hoog, omdat ik het volledige leenbedrag leende van DUO."
Is dat geen gekke afspraak? "Misschien. Maar ik was jong en mijn ouders hadden dit nu eenmaal besloten. Aan het eind van onze studies zou het geld weer vrijkomen om DUO af te betalen. Ik was nog jong en vertrouwde mijn moeder."
Maar al het geld bleek dus verdwenen. Toen de gezinsleden hun moeder daarmee confronteerden, ging het snel bergafwaarts. "Mijn moeder bleek psychische problemen te hebben zonder dat we het wisten, en die verergerden. Verschillende keren werd ze opgenomen." Om de privacy van haar moeder te bewaren, wil ze daar verder niets over kwijt. "Mijn moeder heeft op een gegeven moment toegegeven dat het gezin niet het geluk was waar ze op hoopte. Maar een uitleg waarom ze dit ons heeft aangedaan, kreeg ik nooit."
Suzan en haar broer zijn in totaal voor 53.000 euro opgelicht. "En mijn vader ook nog eens voor tienduizenden euro's." Waar het geld naartoe is gegaan? "We hebben geen idee wat onze moeder ermee heeft gedaan. We hebben aan alles gedacht; zou ze gokken? Schulden hebben? Bedreigd worden? We weten het niet. Tot op de dag van vandaag."
Haar ouders gingen uit elkaar. Suzan en haar broer spanden in 2017 een civiele zaak aan tegen de moeder. "Dat is misschien wel het moeilijkste moment geweest", zegt Suzan. "Dat ik in een enorme rechtszaal tegenover mijn eigen moeder stond."
RTL Nieuws zag ook papieren van de zitting in. De Tilburgse advocaat Marloes Hofland stond Suzan bij. "Ik weet nog dat de moeder heel weinig zei in de rechtszaal. Het was een heel bijzondere zitting", zegt de advocaat. "'Tussen beide partijen is een terugbetalingsregeling overeengekomen. Die de moeder moest gaan betalen."
Schulden zijn torenhoog
De advocaat van de moeder, Job Molkenboer, bevestigt dat de terugbetalingsregeling is overeengekomen tussen beide partijen. Hij wil verder niet op de zaak ingaan. RTL Nieuws heeft geprobeerd de moeder te benaderen, maar dat is niet gelukt.
Suzan vertelt dat ze nu iedere maand 60 euro krijgt. "Mijn moeder leeft van een uitkering. Van een kale kip kun je niet plukken." Suzan heeft nu nog een restschuld van 37.000 euro. '"Ik heb het verhaal meerdere keren aangekaart bij DUO. Maar die is niet bereid een uitzondering voor ons te maken."
Suzan wil niet nog 13 jaar iedere maand een schuld afbetalen. Een vriendin trok haar over de streep. Met een crowdfundingsactie hoopt ze haar schulden eindelijk achter zich te laten. "Ik wil af van het gevoel van oneerlijkheid en machteloosheid. Ik wil na al die ellende een normaal leven. Zonder zorgen die ik nog dertien jaar zou moeten dragen."
Haar moeder heeft ze al een tijd niet meer gezien. "Die behoefte heb ik ook niet. Ze blijft mijn moeder, maar zo voelt het al jaren niet meer."