Nadat een dode potvis was aangespoeld op een strand op het Spaanse eiland La Palma, ging professor Antonio Fernández op weg om de doodsoorzaak van het dier te vinden.
In de walvis ontdekte de professor – verbonden aan de Universidad de Las Palmas de Gran Canaria – een ‘steen’ van 9,5 kilo die vastzat aan een deel van de darm.
Die steen bleek uiteindelijk zo’n 500.000 euro waard en bestaat uit ambergrijs; een vreemde, natuurlijk voorkomende substantie die bekend staat als “drijvend goud”.
De oorsprong van de mysterieuze stof, die vaak in zee blijft drijven, werd pas ontdekt met de komst van de walvisjacht op grote schaal in de jaren 1800, toen bleek dat het werd geproduceerd door potvissen.
Een groot deel van het dieet van deze walvissen bestaat uit inktvis. Hoewel de meeste onverteerbare delen door de walvissen worden uitgebraakt, vinden sommige stukjes hun weg naar de darmen en blijven daar aan elkaar plakken. Deze massa blijft groeien en wordt uiteindelijk een klomp ambergrijs.
Hoe komt het dat de darmmassa van een walvis een half miljoen waard is?
De immense waarde van de ‘walviskots’ komt door de schaarste en het gebruik in parfums. De geur van ambergrijs kan variëren van zoet tot muskusachtig,
Volgens National Geographic kan ambergrijs duizenden euro’s per ons waard zijn als de specifieke geur van dat stuk in de smaak valt bij een parfumfabrikant.
Het wordt ook gewaardeerd om een geurloze alcoholsoort ‘ambrein’, die vaak uit de ambergrijs wordt geëxtraheerd.
Ambrein wordt vaak gebruikt om parfumgeuren langer te laten hangen. De hoeveelheid ervan in het ambergrijs is belangrijk. Dit kan worden beoordeeld aan de hand van de kleur van de ambergrijs, waarbij zwart de minste ambrein bevat en wit de meeste. Topparfums worden meestal gemaakt op basis van witte ambergrijs, terwijl in goedkopere parfums vervangende chemicaliën worden gebruikt.
In de Verenigde Staten is het illegaal om ambergrijs in parfums te gebruiken, maar het is nog een veelgebruikt ingrediënt in Franse parfums.
In 2021 verkocht een groep vissers in de Golf van Aden een brok ambergrijs ter waarde van ongeveer 1,2 miljoen euro aan een koper in de Verenigde Arabische Emiraten. De 35 vissers kochten huizen, auto’s en boten van hun winst, meldde de BBC destijds.