Het is dringen in de rij bij de spa onder Gelderse kippen. Vooral bij het kippenbadhuis in Beuningen staan de hennen te popelen. Daar nemen kippen dagelijks heerlijk ongestoord een stofbad met dank aan onderzoekers van de Wageningen Universiteit. Zij hopen zo schadelijke stoffen voor mens en dier binnen én buiten de stal te verminderen.

"Sommigen kippen lagen wel 20 minuten in bad", vertelt onderzoeker duurzame veehouderij Bram Bos van de Wageningen Universiteit. Met collega-onderzoekers bedacht hij het 'stofbadhuis': een zwart houten huisje met dikke laag zand en een deur met een hartje, op maat gemaakt voor kippen in Beuningen en in Lunteren.
In Beuningen waren de hennen er als de kippen bij. Het was dringen voor het badhuis. De pakweg 30.000 kippen stapten dagelijks heerlijk ongestoord in het stofbad. "Iedere kip neemt dagelijks een stofbad, liefst in een kuil met een dikke laag zand. Zo maken ze hun veren schoon en voorkomen parasieten. Ze scheppen met hun verenpak om zich heen, voeren een hele reeks aan bewegingen uit."

Ondanks het doorslaand succes, was er een klein opstootje bij het badhuis in de stal in Beuningen: de dominante kippen drongen voor en bezetten het badhuis. Dat moet in de toekomst natuurlijk worden voorkomen.
In tegenstelling tot de Beuningse hennen kraaide in Lunteren geen haan naar de drie badhuizen. Daar namen de 2700 kippen liever buiten in de zon een zandbad. Waarom het badhuis bij de ene kippenschare razend populair is, maar kippen elders hun neus ervoor ophalen, is nog gissen. "Kippen hebben een eigen cultuur, die kan verschillen", weet de onderzoeker.

Toch is het badderen in het badhuis goed voor kip én boer, want het vermindert schadelijke stoffen binnen in de stal én buiten in de natuur. Wanneer een kip een bad neemt in de eigen mest, komt er veel fijnstof en ammoniak in de lucht. "Nu wordt het opgevangen in het badhuis."
Ook installeerden de onderzoekers, naast het badhuis, een zogeheten 'mestschuifel'. Een plaat die onder de voeten van de hennen beweegt en zich door de houtsnippers een weg baant. Deze vangt de mest op en vervoert deze naar buiten. "Daar worden de twee schadelijke stoffen opgeslagen in een container, zodat deze niet in de lucht eindigen."

Ammoniak en fijnstof zijn schadelijk voor dier, mens en natuur. "Eigenlijk moet je een stofmasker op in een kippenstal. Daar zijn de concentraties van deze stoffen extreem hoog. Mensen leven korter door blootstelling aan fijnstof", weet de onderzoeker. En als ammoniak in natuurgebieden neerkomt berokkent het daar ook schade.
Filmpje