Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft jarenlang in ontwikkelingslanden omstreden constructies gebruikt om woningen te huren voor Nederlandse diplomaten.

De verhuurders ontvingen hun geld in landen als Zwitserland en Luxemburg, buiten het zicht van de lokale autoriteiten. Het ministerie sluit niet uit dat deze methode in "incidentele gevallen" nog wordt gebruikt.

Dat blijkt uit informatie van het ministerie. (Oud-)ambassadeurs zeggen dat het ministerie wist dat het hiermee meewerkte aan belastingontduiking en het creëren van een zwartgeldcircuit. "Het was voor beide kanten gunstig om in het buitenland te betalen. Wij betaalden minder, de huurder kreeg meer," zegt oud-ambassadeur Körner. "Niemand werd er slechter van, behalve misschien de lokale overheid die wat minder belastinggeld ontving," aldus Körner.

Uit documenten blijkt dat het ministerie van Buitenlandse Zaken in huurcontracten vastlegt dat verhuurders een bedrag op lokale bankrekeningen ontvangen.

Daarnaast komt BZ in sideletters overeen dat een groter bedrag, meestal in dollars, wordt uitbetaald in het buitenland. Dat bedrag blijft verborgen voor de autoriteiten in het gastland. De handelwijze is in strijd met internationale afspraken en eigen regels van Buitenlandse Zaken. Diplomaten horen zich in het buitenland aan de lokale wetten en regels te houden.

Het gaat om woningen die tot 2007 gehuurd zijn in India, Sri Lanka en Pakistan. Hiervoor is ongeveer een half miljoen euro betaald op bankrekeningen in onder meer Zwitserland, Bermuda en Luxemburg. Ook voor de huur van woningen in andere ontwikkelingslanden zijn "zwarte" betalingen gedaan, melden de diplomaten, zoals in Afghanistan, Iran, Bangladesh en Nigeria.

Het ministerie onderzoekt de kwestie. In een reactie zegt secretaris-generaal Ed Kronenburg, de hoogste ambtenaar van BZ: "We moeten ons aan de regels houden. Ik sluit niet uit dat we dan geen fatsoenlijke huizen meer krijgen, maar dat mag geen reden zijn om van de regels af te wijken."

Vorig jaar bleek uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer, die de huurprijzen van 285 panden vergeleek met de geldende normen, dat in 161 gevallen te dure woningen werden gehuurd.