Wanneer een olifant angstig of gestrest is, kan hij rekenen op een knuffel van een soortgenoot. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. Olifanten worden angstig wanneer ze zien dat andere olifanten angstig zijn en raken hun soortgenoten vervolgens aan om ze weer tot rust te brengen.
De onderzoekers bestudeerden een groep van 26 Aziatische olifanten. Gedurende bijna een jaar observeerde ze de olifanten. Ze waren met name geïnteresseerd in incidenten waarbij olifanten een stressreactie vertoonden. Ze keken dan hoe hun soortgenoten daar op reageerden.
Wanneer een olifant gestrest raakte, kwam dat vaak door een externe factor. Bijvoorbeeld een hond die voorbij kwam of een gevaarlijk dier dat zich door het gras bewoog. “Wanneer een olifant angstig wordt, slaat hij de oren naar buiten, staat zijn staart recht overeind en kan deze een geluid met een heel lage frequentie maken om anderen te laten weten dat hij gestrest is,” vertelt onderzoeker Joshua Plotnik.
De onderzoekers ontdekten dat gestreste olifanten konden rekenen op steun. Olifanten die in de buurt waren, maakten kort nadat een olifant had laten weten gestrest te zijn, opvallend vaak fysiek contact. Zo gingen ze vaak naast het gestreste dier staan en raakten dan het gezicht van het dier aan met hun slurf. Ook stopten ze die slurf soms in de mond van de gestreste olifant. Plotnik over dat laatste: “Het is een heel kwetsbare positie, want je kunt zomaar gebeten worden. Het lijkt een signaal af te geven: ‘Ik ben hier om je te helpen, niet om je pijn te doen’.”
Ook bleken olifanten wanneer ze een andere olifant ‘troostten’ vaak een geluid te maken. “Het geluid dat ik het meeste hoorde na een stressvolle gebeurtenis was een hoog, tjilpend geluid. Ik heb dat geluid nog nooit gehoord wanneer olifanten alleen zijn. Het kan wel eens een signaal zijn als ‘Sssss, het is oké’, oftewel een geluid dat ook wij mensen maken om een baby te kalmeren.”
Een andere ontdekking die de onderzoekers deden, is dat olifanten zelf ook gestrest worden wanneer ze zien dat een andere olifant gestrest is. Ze nemen de emotionele toestand van de ander als het ware over. Het suggereert dat empathie de olifant niet vreemd is.

“Met hun sterke sociale banden is het niet zo verrassend dat olifanten in staat zijn om zich om anderen te bekommeren,” stelt onderzoeker Frans de Waal. “Dit onderzoek demonstreert dat olifanten ontdaan raken als ze zien dat anderen in nood zijn en vervolgens proberen om de andere olifant te kalmeren en dat is wel te vergelijken met de manier waarop chimpansees of mensen iemand omarmen wanneer deze ontdaan is.”