In de zomer gas in een leeg gasveld pompen en dat daar in de winter weer uithalen. Dat kost net zo veel energie als een flinke stad in een jaar verbruikt. Is dat slim?
Een paar dagen geleden was ik was op bezoek bij Taqa, het bedrijf dat bij Alkmaar en Bergen gas gaat opslaan in een leeg gasveld in de Bergermeer. Ze verzorgden een interessante uitleg over hoe dat in zijn werk gaat en wat er allemaal bij komt kijken. Niet alleen op veiligheidsgebied, maar ook bij de behandeling van het gas.
Het laatste heeft meer om het lijf dan je zou denken. Het gas (meestal uit Rusland of Noorwegen) komt in Groningen ons land binnen als schoon aardgas. In Alkmaar staan enorme compressoren die het vervolgens onder zeer hoge druk in het gasveld op 2200 meter onder Bergen pompen. In de winter wordt het weer omhoog gehaald, maar dan is het ondergronds inmiddels vermengd met zout water. Op het complex in Alkmaar wordt dat er op hoge temperatuur uitgehaald, waarna het zoute water weer terug wordt gepompt naar waar het vandaan kwam. Het hete gas moet vervolgens in koeltorens afkoelen. Pas dan kan het, weer net zo schoon als het in de zomer aankwam, het landelijke gasnet in.
Al die processtappen kosten een flinke dosis energie. Taqa gebruikt per jaar net zo veel energie als de stad Alkmaar.
Dat klinkt behoorlijk dramatisch. Maar is het ook echt veel? Ik weet het niet.
De voorlichter van Taqa kon me ook niet zeggen hoeveel energieverlies hier in feite optreedt. Per jaar wordt 4,1 miljard kubieke meter gas in en uit het Bergense veld gepompt. Hoeveel procent daarvan in principe nodig is voor al het pompen, verhitten, ontwateren en afkoelen, wist de woordvoerder niet.
Ik doe een heel ruwe schatting. Alkmaar telt bijna 45.000 huishoudens die gemiddeld 2000 m3 gas verstoken en 3000 kWh stroom (wat overeenkomt met pakweg 300 m3 gas). De huishoudens verbruiken dan samen 100 miljoen m3 gas. De bedrijven en kantoren zullen samen misschien ook nog zo'n portie verstoken. Exclusief benzine voor vervoer heb je het dan over 200 miljoen kuub. Dat zou 5 procent zijn van de 4,1 miljard die er jaarlijks worden rondgepompt.
In ruil daarvoor hebben we in de winter een flinke noodvoorraad voor zeer koude dagen/weken. De 4 miljard m3 zijn ongeveer 10 procent van de totale hoeveelheid gas die Nederland per jaar gebruikt.
Is dit een enigszins realistische berekening? En zo ja: is gas opslaan dan slim omspringen met energie? Ik blijf hier een antwoord schuldig.
Maar voor duurzame denkers in Alkmaar moet het toch een hard gelag zijn: zelfs als alle inwoners met isolatie, zonnepanelen, warmtepompen en windmolens hun energieverbruik netto tot nul zouden weten te reduceren, dan nog is straks de gemeente Alkmaar een enorme energie-slokop...