De Schat van Villena, bestaande uit 66 voornamelijk gouden voorwerpen, is in 1963 al ontdekt in het Spaanse Alicante. De vondst uit de Bronstijd is extra speciaal omdat niet alles van aardse materialen is gemaakt.
De schat

Een doffe armband en een verroeste holle halve bol versierd met goud zijn namelijk gesmeed uit meteorieten die uit de lucht vielen.

De ontdekking, onder leiding van Salvador Rovira-Llorens, voormalig hoofd conservering van het Nationaal Archeologisch Museum van Spanje, toont aan dat metaalbewerkingstechnologie meer dan 3000 jaar geleden in Iberië veel geavanceerder was dan we dachten.

De Schat van Villena wordt beschouwd als een van de belangrijkste voorbeelden van goudsmeden uit de Bronstijd in heel Europa. Op het Iberisch schiereiland begon de IJzertijd - waarin gesmolten aardijzer brons begon te vervangen - pas rond 850 voor Christus. Het probleem is dat de gouden materialen gedateerd zijn tussen 1500 en 1200 voor Christus. Het is dus een hele puzzel om uit te zoeken waar de ijzerhoudende artefacten passen in de context van de Schat van Villena.

Er zijn een aantal ijzeren voorwerpen uit de pre-ijzertijd over de hele wereld gesmeed uit het materiaal van meteorieten. Misschien wel het bekendst is de meteorietijzeren dolk van farao Toetanchamon, maar er zijn ook andere wapens uit de Bronstijd gemaakt van dit materiaal, en ze waren zeer geliefd.

Er is een manier om het verschil te zien: ijzer uit meteorieten heeft een veel hoger nikkelgehalte dan ijzer dat uit de aardbodem wordt gehaald. Dus kregen onderzoekers toestemming van het Gemeentelijk Archeologisch Museum van Villena, dat de collectie huisvest, om de twee artefacten zorgvuldig te testen en te bepalen hoeveel nikkel ze bevatten.

Ze namen zorgvuldig monsters van beide voorwerpen en onderwierpen het materiaal aan massaspectrometrie om hun samenstelling te bepalen. Ondanks de hoge mate van corrosie, die de elementaire samenstelling van het artefact verandert, wijzen de resultaten uit dat beide voorwerpen gemaakt zijn van meteorietijzer.

Dit lost het dilemma op van hoe de twee artefacten overeenkomen met de rest van de collectie: ze zijn rond dezelfde periode gemaakt, dat wil zeggen rond 1400 tot 1200 voor Christus.

“De beschikbare gegevens suggereren dat het kapje en de armband uit de Schat van Villena op dit moment de eerste twee stukken zijn die kunnen worden toegeschreven aan meteorietijzer op het Iberisch schiereiland,” leggen de onderzoekers uit in hun artikel.