Een veerman die de inkomsten van 175 tickets achterhield, is terecht op staande voet ontslagen. Toch krijgt hij 10.000 euro mee. De rechter vindt het vanwege de hoge leeftijd van de man, zijn lange staat van dienst bij de veerdienst en zijn gebrekkige opleiding niet redelijk om geen transitievergoeding te geven.
Wie op staande voet ontslagen wordt, verliest normaliter niet alleen het recht op een WW-uitkering, maar krijgt ook geen transitievergoeding. Maar bij een lang dienstverband bij dezelfde werkgever en een kleine misstap kan de rechter kiezen voor een zogenoemd 'luizengaatje'.
Het gaat dan vaak om kleine vergrijpen zoals het meenemen van maaltijden die anders weggegooid zouden worden, of een winkelwagenmuntje van 50 cent meenemen.
In het geval van de veerman, die 6000 euro in eigen zak stak, vindt de rechter ook dat een luizengaatje moet worden toegepast, blijkt uit de uitspraak. De man, die voor het Zuid-Hollandse veerbedrijf Hoorweg werkte, was daar al 39 jaar in dienst en verdiende 2744 euro bruto per maand.
Al die jaren werkten de partijen goed samen, maar in mei 2022 ging het mis. De man, verantwoordelijk voor de veerdienst tussen de dorpen Hekelingen en Nieuw Beijerland, had honderden tienrittenkaarten voor de veerdienst als zogenaamde 'nulbon' in het systeem opgegeven.
Het cashgeld dat de man van de klanten kreeg (pinnen kon niet), hield hij zelf.
Reden genoeg voor ontslag op staande voet, oordeelde de rechter in 2024 al. Dat ontslag zelf vocht de man ook niet aan, maar hij stapte naar het gerechtshof omdat hij een transitievergoeding van 38.800 euro eiste. Hij zou volgens zijn advocaat last hebben van dwangneuroses en de stemmen in zijn hoofd zouden hem tot de diefstal hebben aangespoord.
De rechter kent bij arbeidszaken een muizengaatje en een luizengaatje. Bij een muizengaatje gaat het om een billijke vergoeding die een ontslagen werknemer krijgt als de werkgever bewust heeft geprobeerd een onwerkbare situatie te creëren.
Daarnaast zijn er luizengaatjes. Het gaat hierbij om een transitievergoeding die de rechter toekent, omdat helemaal geen geld meegeven onrechtvaardig is.
Uit dat onderzoek kwam naar voren dat de veerman een obsessieve-compulsieve stoornis had. Dan kunnen gedachten en handelingen voorbijkomen waarvan de patiënt denkt dat hij die handelingen uit móét voeren.
Maar het horen van een stem die opdracht geeft tot stelen, past niet bij zo'n stoornis, aldus de psychiater. Er kan dus niet bewezen worden dat de man door zijn aandoening zo handelde.
Het ontslag blijft staan. Een transitievergoeding van bijna 40.000 euro vindt de rechter veel te veel, wel krijgt de man uit coulance 10.000 euro mee, ongeveer een kwart van de wettelijke vergoeding.
De schrijnende situatie waarin de man verkeert, is voor het hof beslissend. De kans dat de ontslagen man door zijn eenzijdige arbeidsverleden, de slechte geestelijke situatie en zijn beperkte begaafdheid snel weer aan een baan komt, is klein. Hem naar huis sturen zonder geld is geen optie 'naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid', zoals dat in de rechtspraak heet.