17 uur, 14 minuten en 52 seconden. Zo lang blijkt een dag te duren op de planeet Uranus. En niet 17 uur, 14 minuten en 24 seconden, zoals astronomen jarenlang dachten. Nieuw onderzoek levert een preciezer resultaat op, en dat is belangrijk voor toekomstig onderzoek, schrijven ze in Nature Astronomy.

In principe is het niet moeilijk om vast te stellen hoelang een planeet erover doet om rond zijn eigen as te draaien: je kijkt wanneer de zon precies boven een oriëntatiepunt staat en telt hoelang het duurt voordat dat weer gebeurt. 24 uur in het geval van de aarde.

Bij ijsreus Uranus is dat minder makkelijk vast te stellen, omdat de kern van de planeet gehuld is in een mantel van water, methaan en ammoniak, omringd door vloeibare waterstof, helium en methaan. Er is dus geen Mount Everest of Grand Canyon te vinden als ijkpunt.

Daarnaast is de as van Uranus ook nog eens 98 graden gekanteld, waardoor de planeet vanaf de zon gezien op zijn kant lijkt te liggen. Als enige planeet in ons zonnestelsel staat Uranus' evenaar dus bijna haaks op zijn baan rond de zon. Dat betekent dat de polen van de planeet lijken te verschuiven en dus moeilijk te volgen zijn.

De daglengte die tot nu toe werd aangehouden, werd in 1986 bepaald toen NASA's ruimtesonde Voyager 2 enige tijd metingen van het magnetische veld deed. De wetenschappers waarschuwden toen al dat er rekening moest worden gehouden met een onzekerheidsmarge van 36 seconden.

Franse wetenschappers hebben nu die meting verbeterd door foto's van ruimtetelescoop Hubble te gebruiken. Door het poollicht te analyseren op foto's die tussen 2011 en 2022 waren genomen, konden ze nauwkeurig vaststellen waar de magnetische polen van de planeet zich precies bevonden. Daarmee hadden ze dus een ijkpunt voor een betere plaatsbepaling.

De correctie van 28 seconden betekent dat metingen in Uranus' atmosfeer nu veel nauwkeuriger zullen zijn dan eerst. Ook is de onzekerheidsmarge nu nog maar een fractie van een seconde. Dat is cruciaal als er in de toekomst weer sondes naar de planeet worden gestuurd, zoals wetenschappers graag willen.

Uranus is de op twee na grootste planeet van ons zonnestelsel, na Jupiter en Saturnus. De planeet werd in 1781 als eerste planeet met een telescoop ontdekt, door de Brit William Herschel.

De planeet, vijftien keer groter dan aarde, doet er 84 jaar over om rond de zon te draaien. Zijn gekantelde as betekent daarbij dat sommige delen van de planeet een poolnacht kennen van 42 jaar, terwijl het aan de andere kant dan al die tijd licht is. Al is 'licht' een betrekkelijk begrip op negentien keer de afstand van de zon, vergeleken met de aarde.